Emoties zijn een belangrijk onderdeel van het leven. Zonder emoties zouden we van onszelf, onze omgeving en ons bestaan vervreemd geraken. We zouden het gevoel hebben dat we niet leven en niet in contact staan met de wereld om ons heen. Zonder emoties zou het leven er saai en grijs uitzien. Iedereen probeert onaangename gevoelens zoals ellende, pijn en haat uit het leven te bannen maar het zijn net die negatieve gevoelens die ons waardevolle inzichten geven. En het is juist de wisselwerking tussen positieve en negatieve gevoelens die warmte, kleur en diepgang aan ons leven geeft. In deze bijdrage gaan we dieper in op het begrip ‘je emoties reguleren’.
De betekenis achter emoties
Sinds mensenheugenis houden biologen, filosofen en psychologen zich bezig met het ontleden van emoties. Wetenschappers zijn het er over eens dat emoties psychobiologische reacties zijn met een fysiologische component en een gedragscomponent. Emoties treden op naar aanleiding van gebeurtenissen waarbij persoonlijke belangen op het spel staan. Zonder persoonlijke belangen zijn er geen emoties. Die belangen bestaan bijvoorbeeld uit wensen, behoeften, doelen, verlangens… met andere woorden, alles waar we bewust of onbewust waarde aan hechten.
Dat kunnen eveneens wereldgebeurtenissen zijn zoals oorlogen of discriminatie. Daarnaast zijn er emoties die we ervaren door ons in iemand anders te verplaatsen (empathie). Dat kan ook gebeuren bij het lezen van een goed boek of het bekijken van een aangrijpende documentaire.
Positieve en negatieve emoties
Positieve en negatieve emoties geven niet alleen kleur aan ons leven, ze hebben ook een functie. Ze fungeren als richtingaanwijzers die tonen hoe het met onze belangen gesteld is. Positieve emoties geven aan dat er wordt tegemoet gekomen aan onze wensen of behoeften. Negatieve emoties geven aan dat er niet voldaan is aan onze wensen. Daarom is het belangrijk dat we als mens voeling houden met onze emoties: ze geven aan wat er op een bepaald moment belangrijk is en in hoeverre de behoefte die daaronder ligt, wordt vervuld.
Emoties zijn een belangrijk onderdeel van het leven. Zonder emoties zouden we van onszelf, onze omgeving en ons bestaan vervreemd geraken. We zouden het gevoel hebben dat we niet leven en niet in contact staan met de wereld om ons heen. Zonder emoties zou het leven er saai en grijs uitzien. Iedereen probeert onaangename gevoelens zoals ellende, pijn en haat uit het leven te bannen maar het zijn net die negatieve gevoelens die ons waardevolle inzichten geven. En het is juist de wisselwerking tussen positieve en negatieve gevoelens die warmte, kleur en diepgang aan ons leven geeft.
De betekenis achter emoties
Sinds mensenheugenis houden biologen, filosofen en psychologen zich bezig met het ontleden van emoties. Wetenschappers zijn het er over eens dat emoties psychobiologische reacties zijn met een fysiologische component en een gedragscomponent. Emoties treden op naar aanleiding van gebeurtenissen waarbij persoonlijke belangen op het spel staan. Zonder persoonlijke belangen zijn er geen emoties.
Die belangen bestaan bijvoorbeeld uit wensen, behoeften, doelen, verlangens… met andere woorden, alles waar we bewust of onbewust waarde aan hechten. Dat kunnen eveneens wereldgebeurtenissen zijn zoals oorlogen of discriminatie. Daarnaast zijn er emoties die we ervaren door ons in iemand anders te verplaatsen (empathie). Dat kan ook gebeuren bij het lezen van een goed boek of het bekijken van een aangrijpende documentaire.
Positieve en negatieve emoties geven niet alleen kleur aan ons leven, ze hebben ook een functie. Ze fungeren als richtingaanwijzers die tonen hoe het met onze belangen gesteld is. Positieve emoties geven aan dat er wordt tegemoet gekomen aan onze wensen of behoeften. Negatieve emoties geven aan dat er niet voldaan is aan onze wensen. Daarom is het belangrijk dat we als mens voeling houden met onze emoties: ze geven aan wat er op een bepaald moment belangrijk is en in hoeverre de behoefte die daaronder ligt, wordt vervuld.
Emotieregulatie en leren relativeren
Dat we emoties voelen is een goed gegeven. Maar dat neemt niet weg dat emoties overweldigend en oncontroleerbaar kunnen worden. In dit geval is ‘emotieregulatie’ nuttig, d.w.z. het controleren (reguleren) van je emoties, zonder dat je ze opkropt. Soms vermijden we situaties die ons onnodig emotioneel maken bijvoorbeeld herinneringen uit het verleden die te pijnlijk zijn, levensgebeurtenissen die ons veel verdriet hebben gedaan. Denk ook aan het ontlopen van situaties waar we kritiek krijgen die ons helemaal overstuur maakt.
Soms kunnen we onze emoties reguleren door informatie uit onze omgeving te negeren waardoor we ons ellendig zouden kunnen voelen. Soms proberen we ongewenste emoties te onderdrukken omdat een confrontatie te pijnlijk is. Op een ander moment doen we ons best om een bepaalde stemming op te roepen door bijvoorbeeld te glimlachen op het moment dat we een verrassing krijgen die we eigenlijk verschrikkelijk vinden. Of we gedragen ons plezierig op een feestje waar we eigenlijk niet veel zin in hebben.
Emoties reguleren: onthechting
Volgens het boeddhisme is er een manier die ons helpt om onze emoties te reguleren: ‘onthechting’. Deze techniek heeft als doel je te leren minder gewicht toe te kennen aan zaken die jou emotioneel raken. Met andere woorden: je moet ze leren relativeren. Hoe meer gewicht je aan iets hecht, hoe groter en intenser de emotionele waarde ervan is. Zaken die ons koud laten (waar we niet aan hechten), kunnen ons niets schelen en zullen minder zware emoties in ons losmaken.
We kunnen veel leed, pijn en teleurstelling verzachten door ons minder te hechten, ons minder vast te bijten of vast te klampen aan bepaalde belangen. Het boeddhisme zegt dat verstoringen in de gemoedsrust hun oorsprong vinden in een onjuist beeld van hoe de werkelijkheid in elkaar steekt: onwetendheid omtrent de ware aard van de werkelijkheid. Die kijk op de wereld moet je trachten te veranderen. Dat kan met onderstaande tips.
Relativeren als een krachtig hulpmiddel
Relativeren is een krachtig hulpmiddel om onprettige gevoelens te verzachten. Hier volgen een aantal tips om van relativeren een nieuwe eigenschap te maken:
- Het herkennen van patronen: ga voor jezelf na wanneer je het moeilijk hebt om te relativeren. Is dat voornamelijk na een drukke werkdag of wanneer je een slechte nachtrust achter de rug hebt? Herken de patronen. Zo weet je dat ze ergens vandaan komen.
- Je perspectief veranderen: bekijk de situatie of het probleem eens door de ogen van een vriend(in). Kijk er vanop een afstand naar en stel jezelf de vraag of je van een mug geen olifant gemaakt hebt.
- Stop energie in positieve dingen: je kan de negatieve gebeurtenis verder voeden door er aandacht te blijven aan besteden, of je kan ze naast je neerleggen en je energie in dingen stoppen die een positieve lading hebben.
- De druk van de ketel halen: ga niet steeds hetzelfde herhalen en dramatiseren. Haal de druk van de ketel. Als je wil relativeren, dan moet je de zwaartekracht van de gebeurtenis laten voorbijvaren.
Dit vind je wellicht ook interessant
Hoe ziet een narcist de wereld? Ontdek de narcistische belevingswereld
Gaslighting en narcisme – De narcist ontmaskerd
Een narcistische relatie: verstrikt in het web van de narcist
Leven met een narcist – De impact van een narcistische relatie
Hechtingsstijlen en relaties: de sleutel tot een succesrijke liefdesrelatie
Het effect van sociale media op je liefdesrelatie
Relatieproblemen oplossen: Een gecreëerde illusie van een liefdesrelatie
